Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753
Civadoun(-di-fueio-distico)
Trisetum distichophyllum
Poaceae Graminaceae
Noms en français : Avoine distique, Trisète à feuilles distiques.
Descripcioun :Aquéu civadoun trachis au mitan dis esboudèu d'auto mountagno ounte ié fai de coulounìo bonodi soun rizoumo. Lis enflourejado soun courteto e proun laco à la flourido. Caupon d'espigueto de 2 à 4 flour jaunasso. Se recounèis peréu à si fueio di ramo esterlo en pousicioun distico. Coumpara emé lou margaioun-di-fueio-distico que trachis dins li mémi relarg e fai de ramo tambèn distico.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 6 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trisetum
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 6 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1700 à 3000 m
Aparado : Noun
Juilet à avoust
Liò : Esboudèu
- Roucaio
- Tepiero de bancau
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufilo-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Trisetum distichophyllum (Vill.) P.Beauv. ex Roem. & Schult., 1817